الگوهای جهانی برای قانونمند کردن و حکمرانی فضای مجازی چه اقدام‌هایی می‌کنند؟
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۹۹۶۹
خبرگزاری آریا- فعالیت آزادانه شبکه‌های اجتماعی خارجی در ایران درحالی است که این شبکه‌ها بدون پذیرش قوانین و قواعد ایران راهی جز مسدودسازی باقی نمی‌گذارند، اما آیا قانونمند کردن فضای مجازی و جریمه شبکه‌های اجتماعی تنها مختص ایران است؟
به گزارش سرویس اجتماعی خبرگزاری آریا؛ فضای مجازی و توسعه شبکه های اجتماعی از جمله مسائلی است که این روزها جوامع بسیاری را به خود درگیری کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
جامعه ایران نیز به مانند جوامع در حال توسعه دیگر، با اقبال بالای کاربران فضای مجازی مواجه است. وجود چندین شبکه اجتماعی خارجی و داخلی و فعالیت بیش از ده‌ها میلیون کاربر نشان می دهد، فضای مجازی اکنون یکی از کلان مسائل کشور است. در سوی مقابل، مسئولان و مدیران در رده‌ها و بخش‌های مختلف همواره به دنبال چهارچوب بخشیدن به فضای مجازی و ارتباط مجازی هستند.
فضای مجازی و چهارچوب بخشیدن به فعالیت های مجازی و شبکه های اجتماعی تا حدی برای مسئولان کشور حائز اهمیت است که برای مرزبندی فضای سایبری کشور به دنبال حکمرانی فضای مجازی کشور هستند. این حکمرانی آنطور که مسئولان می گویند به دنبال قانونگذاری و جلوگیری از سوءاستفاده و اخلال در امنیت ملی کشور است.
اما در مقابل، بخشی از کاربران شبکه های اجتماعی کشور مخالف حکمرانی و دخالت دولت ها در مسائل فضای مجازی هستند. آنها معتقدند دخالت دولت ها در این حوزه نه تنها به نفع آنها نیست بلکه به ضرر آنها است چرا که مسئولان با نگاهی صرفا امنیتی و سلبی اقدام به پایش می کنند در نتیجه بستر مورد نظر با فیلترینگ مواجه می شود.
این نظر در حالی است که نگاهی به وضعیت فعالیت شبکه های اجتماعی خارجی در کشور نشان می دهد هرکجا که این شبکه ها قواعد امنیتی و عدم دخالت در مسائل سیاسی کشور را رعایت کرده اند، آزادانه فعالیت می کنند و هر کجا خارج از قواعد امنیتی و سیاسی به تحریک و تشویش اذهان عمومی پرداخته اند، برای حفظ جامعه از خطرات فضای مجازی و جلوگیری از دروغ پراکنی و ناآرامی مسدود شده اند. به عنوان نمونه، شبکه اجتماعی اینستاگرام که به عقیده بسیاری از کارشناسان داخلی و خارجی یکی از بدترین شبکه های اجتماعی در مسائل فرهنگی و اجتماعی است، تا پیش از حوادث اخیر علی‌رغم رفتارهای مغرضانه آزادانه فعالیت داشت. اما همراهی با جریانات آشوب و زمینه سازی برای ایجاد آشوب در کشور سبب شد تا مسئولان تصمیم به مسدودسازی یا همان جریمه این شبکه اجتماعی بگیرند. اکنون سئوالی که مطرح می شود این است که آیا نظارت و حکمرانی فضای مجازی صرفا مربوط به ایران است یا خیر؟ در ادامه به پاسخ این سئوال می رسیم.
هشدار FBI آمریکا درباره شبکه اجتماعی چینی «تیک تاک»
اپلیکیشن تیک تاک ویدئو متعلق به بایت دنس است و سال گذشته بیش از یک میلیارد کاربر فعال در سراسر جهان داشته است.
این درحالی است که ماه گذشته کریس ورای مدیر «اف بی آی» در آمریکا در جلسه استماع کمیته امنیت میهن مجلس آمریکا نیز نگرانی‌هایی را بیان و ادعا کرد حزب کمونیست چین می تواند با استفاده از تیک تاک برای تاثیرگذاری در الگوریتم های قدرتمند توصیه محتوا و همچنین جمع آوری داده های کاربران یا کنترل نرم افزار برای مقاصد خرابکارانه استفاده کند.
او در ادامه افزود: دولت چین تمایلش برای سرقت داده های کاربران آمریکایی در مقیاس وسیع را نشان داده است.
به گفته این مقام ارشد امنیتی مردم آمریکا باید نگران توانایی چین در شکل دهی محتوا، اجرای عملیات های تاثیرگذاری بر کاربران و دسترسی به دستگاه های افراد باشند.
طبق قوانین امنیت ملی در چین شرکت های خصوصی فعال در این کشور باید در صورت درخواست دولت، داده هایشان را در اختیار مقامات قرار دهند. نگرانی مقامات آمریکایی درباره امنیت اپلیکیشن از 6 سال قبل که تیک تاک فعالیت خود را آغاز کرد و پر دانلود ترین اپلیکیشن آمریکا در 2018 میلادی تبدیل شد، همچنان ادامه دارد.
ممنوعیت استفاده از تیک تاک برای برخی کارمندان دولتی در آمریکا
علاوه بر این؛ طبق دستور اجرایی امضا شده توسط کریستی نوئم فرماندار ایالت داکوتای جنوبی، کارمندان و پیمانکاران دولتی اجازه ندارند برنامه تیک تاک را دانلود کنند یا از طریق وب به آن دسترسی یابند.
او در بیانیه ای اعلام کرد: از آنجا که وظیفه ای مهم برای حفاظت از داده های شهروندان داکوتای جنوبی برعهده داریم، باید به سرعت این اقدام را اجرا کنیم. امیدوارم ایالت های دیگر نیز از داکوتای جنوبی پیروی کنند و کنگره باید اقدام وسیع تری انجام دهد.
تیک تاک یک اپ چینی اشتراک گذاری ویدئو است که به بایت دنس تعلق دارد و اکنون با سختگیری های سیاستمداران و مقامات آمریکایی روبرو است.
کاخ سفید، کنگره و کمیته سرمایه گذاری خارجی در آمریکا هم مشغول بررسی اقداماتی هستند که به میزان قابل توجهی شیوه عملکرد تیک تاک در آمریکا را تغییر می دهد. مقامات آمریکایی علاوه بر نگرانی های معمول مربوط به شبکه های اجتماعی درباره سیاست جمع آوری اطلاعات تیک تاک و رابطه آن با دولت چین نگران هستند. به همین دلیل برخی سناتورهای آمریکایی خواهان ممنوعیت کامل اپ شده اند.
جریمه 265 میلیون یورویی فیس بوک در ایرلند
از سوی دیگر، رگولاتور داده های خصوصی ایرلند جریمه ای 265 میلیون یورویی برای فیس بوک وضع کرده و به این ترتیب مجموع جریمه های شرکت مادر آن (متا پلتفرمز) به حدود یک میلیارد یورو می رسد.
این جریمه مربوط به تحقیقی است که از سال گذشته آغاز شد و به کشف مجموعه ای از داده های خصوصی منجر شد که بین می 2018 تا سپتامبر 2019 میلادی از فیس بوک جمع آوری شده و در فضای آنلاین عرضه شده بودند.
همچنین به فیس بوک دستور داده شده تا اقداماتی اصلاحی در این زمینه انجام دهد. متا در آن زمان اعلام کرد به طور کامل با تحقیق کمیسیونر داده های خصوصی ایرلند(DPC) همکاری می کند و در بازه مذکور تغییراتی در سیستم اش انجام داد.
اقدام اخیر DPC در حقیقت چهارمین جریمه ای است که ایرلند بر شرکت های زیر مجموعه متا وضع می کند. سازمان مذکور رگولاتور حریم خصوصی متا در اتحادیه اروپا است و هم اکنون 13 تحقیق دیگر درباره این گروه رسانه ای در حال اجرا است.
پیش از این DPC درماه سپتامبر جریمه ای 405 میلیون یورویی برای اینستاگرام وضع کرد که متا خواستار تجدید نظر در آن است.
لایک کردن پستهای غیرقانونی در چین جریمه دارد
کاربران اینترنت چین به زودی برای لایک کردن پست های غیرقانونی یا مخرب مسئول شناخته می شوند. درهمین راستا ناظر اینترنت چین قانونگذاری درباره فضای سایبری را سختگیرانه تر کرده است. این درحالی است که در میانه افزایش خشم عمومی به دلیل سیاست‌های سختگیرانه کوویدصفر مقامات سعی دارند مخالفت‌های عمومی با این اقدمات را در فضای آنلاین کنترل کنند.
قوانین جدید که از 15 دسامبر 2022 میلادی اجرایی می‌شوند بخشی از یک دستورالعمل تازه هستند که اداره فضای سایبری چین (CAC) منتشر کرده است. این اداره تحت نظارت سازمان «کمیسیون مرکزی امور فضای سایبری» با ریاست شیء جین پینگ( رئیس جمهور چین) فعالیت می‌کند.
قوانین جدید که اخیراً توجهات در شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرده در حالی اجرایی می‌شوند که طی هفته‌های گذشته موجی از خشم عمومی درباره سیاست‌های کوویدصفر چین را در بر گرفت. در این کشور هزاران معترض در شهرهای مختلف تجمع کردند و خواستار پایان یافتن محدودیت‌های مذکور شدند.
در این میان کاربران اینترنتی نیز اسکرین شات هایی از محتوای مربوط به اعتراضات را ثبت و حفظ می‌کنند و برای اجتناب از سانسور در پیام‌هایشان با ارجاعاتی رمزگذاری شده به این اعتراضات اشاره می‌کنند. درهمین راستا مقامات چین سعی دارند فضای سایبری را کنترل کنند.
به هر روی قانون جدید نسخه آپدیت شده از قانونی است که در سال 2017 میلادی منتشر شد. در قانون جدید اشاره شده لایک و انواع دیگر کامنت های پستهای عمومی باید قانونمند شوند. حساب‌های کاربری عمومی باید به طور فعال همه کامنت های زیر پستشان را رصد کنند.
طبق قانون مذکور تمام سایت‌های آنلاین ملزم هستند قبل از آنکه به کاربران اجازه دهند پستی را لایک کنند یا برای آن کامنت بگذارند، باید هویت آنها را احراز کنند. کاربران باید با هویت واقعی خود، شماره موبایل یا شماره تأمین اجتماعی شأن احراز هویت شوند.
پلتفرم‌های آنلاین نیز باید یک تیم مخصوص ادیت برای رصد، گزارش دهی یا حذف محتوا ایجاد کنند. سایت‌ها به خصوص باید کامنت ها درباره اخبار را قبل از انتشار بررسی کنند.
تمام پلتفرم‌های آنلاین ملزم هستند سیستم اعتبار سنجی برای کاربران براساس لایک ها و کامنت های آنان ایجاد کنند. کاربران با اعتبار ضعیف به فهرست سیاه افزوده می‌شوند و از استفاده از پلتفرم یا ایجاد حساب کاربری جدید منع خواهند شد.
انگلیس تشویق به خودآزاری در فضای مجازی را به جرم تبدیل می کند
همچنین دولت انگلیس اعلام کرد لایحه «ایمنی آنلاین» را آپدیت می کند تا تشویق به خودآزاری جرم محسوب شود. میشل دونلان وزیر فرهنگ انگلیس در این باره اعلام کرد قانون مذکور جرم جدیدی را ایجاد می کند تا محاوراتی که فردی را تشویق به خودآزاری می کند، غیرقانونی شود. این درحالی است که هم اکنون محاوراتی که افراد را به خودکشی ترغیب می کند غیرقانونی است.
وزارت دیجیتال، فرهنگ، رسانه و ورزش انگلیس اعلام کرد تغییرات در لایحه ایمنی آنلاین تحت تاثیر پرونده «مولی راسل» یک نوجوان 14 ساله اعمال شده که در نوامبر 2017 میلادی و پس از مشاهده یک محتوای مرتبط با افسردگی و خودآزاری، خودکشی کرد.
دونلان در این باره گفت: من مصمم هستم عدالت را درباره ترول های وحشتناکی که جوانان و افراد ضعیف را به خودآزاری تشویق می کنند، اجرا کنیم. بنابراین قوانین ایمنی آنلاین را سختگیرانه تر می کنم تا تضمین شود چنین اقدامات خطرناکی از بین بروند و ناقضان قانون نیز زندانی شوند. شبکه های اجتماعی دیگر نمی توانند یک ناظر ساکت باقی بمانند و در صورتی که اجازه دهند رفتارهای سواستفاده جویانه و مخرب در پلتفرم هایشان ادامه یابد با جریمه مواجه می شوند.
ضرب الاجل ترکیه به شبکه‌های اجتماعی خارجی
در همسایگی ایران و در ترکیه نیز به تازگی قوانینی برای مقابله با اخبار جعلی وضع شده که جنجال‌های زیادی درپی داشته است. طبق قانونی جدید در ترکیه، شبکه‌های اجتماعی و شرکتهای فناوری باید اطلاعات کاربرانی که اخبار جعلی و محتوای غیرقانونی به اشتراک می‌گذارند را در اختیار مقامات قرار دهند.
البته به گفته کارشناسان احتمال کمی وجود دارد که شبکه‌های اجتماعی کاملاً از قانون جدید ترکیه برای حذف اخبار جعلی و اشتراک گذاری داده‌های کاربران با دولت پیروی کنند. به این ترتیب احتمال دارد قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور در 2023 میلادی اختلالاتی در کارکرد این پلتفرمها ایجاد شود.
طبق قانون ترکیه که از هفته قبل اجرایی شد، در صورتیکه کاربران محتوایی پست کنند که حاوی اطلاعات گمراه کننده باشد، باید اطلاعات آنها با مقامات به اشتراک گذاشته شود.
همچنین شبکه‌های اجتماعی ملزم می‌شوند نمایندگانی در ترکیه تعیین کنند. علاوه بر آن اگر دادگاهی به این نتیجه برسد که نماینده شرکت نتوانسته اطلاعات مورد نیاز را در اختیار مقامات قرار دهد، شرکتهای مذکور با کاهش 90 درصد پهنای باند روبرو خواهد شد. طبق این قانون، اگر شرکت‌ها محتوای غیرقانونی را ظرف 4 ساعت حذف نکنند، به طور مستقیم مسئولیت محتوای غیرقانونی و تگ ها را برعهده خواهند داشت.
فیس بوک، توئیتر، گوگل و دیگر شرکتهای فناوری ملزم شده اند تا آوریل به طور کامل از قانون جدید ترکیه پیروی کنند یا با ممنوعیت تبلیغات آنلاین و به تدریج قطع سرویس تا کاهش پهنای باند روبرو می‌شوند. انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در ماه ژوئن 2023 برگزار می‌شود.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: فضای مجازی تیک تاک آمریکا شبکه های اجتماعی اجتماعی خارجی شبکه اجتماعی فضای مجازی فضای سایبری قانون جدید کامنت ها جریمه ای فیس بوک تیک تاک شبکه ها شده اند شرکت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۹۹۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سیاهچاله‌ای به نام اینستاگرام؛ بستر شکل‌گیری جرایم اخلاقی
این متن گزارشی درباره دلایل و علل شکل‌گیری ۹۱ درصدی جرایم اخلاقی در اینستاگرام است که در ادامه می‌توانید بخوانید.
به گزارش جام جم، افزایش روزبه‌روز گرایش به این شبکه‌ها و در رأس آن «اینستاگرام» سبب ورود اقشار مختلف با هر سن‌وسالی از دکتر و مهندس گرفته تا هنجارشکنان، مجرمین و خلافکاران به این فضا شده است! در این فضا به قدری تبادل اطلاعات سریع است که مراحل سنتی ارتکاب جرم یعنی اراده و قصد، تدارک مقدمات و شروع به اجرا به چشم نمی‌آید و مسیر‌های اطلاعاتی آن به قدری زیاد است که نتیجه جرم در یک لحظه در مکان‌های گوناگونی حاصل می‌شود!
گسترش استفاده افراد از فضای مجازی به‌ویژه اینستاگرام و محبوبیت آن، سبک جدیدی از زندگی را در جهان شکل داد و به‌عنوان یک فرصت و در مواقعی تهدید، بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد اثرگذار شد. رشد تعداد صفحات فضای مجازی اگرچه در مواردی فرصت بود و سبب افزایش اطلاعات، روزآمدسازی دانش، انتشار سریع اخبار و... شد، اما روی دیگر تهدید‌هایی بود که این فضا بر جامعه تحمیل کرد. شکل‌گیری سلایق جدید، مصرف‌گرایی، ناامیدی، فریب افراد، نمایش ضدارزش‌ها، هنجارشکنی، کلاهبرداری‌های اینترنتی، زیان‌های مالی و در یک کلام شکل‌گیری جرایم آن روی دیگر این سکه بود!
عضویت بیش از ۴۰میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرامبراساس گزارش «دیتاک»، تا پایان سال ۱۴۰۱ حدود ۵۸ تا ۶۱میلیون ایرانی کاربر تلگرام بوده‌اند. اینستاگرام هم ۴۲ تا ۴۶میلیون کاربر ایرانی دارد و حدود چهارمیلیون کاربر ایرانی هم در توییتر فعال هستند. با وجود اشتراکات موجود در شبکه‌های اجتماعی، موضوعات اصلی یا ژانر‌های هرکدام با دیگری متفاوت است.
از آنجا که صفحه اینستاگرام با افکارعمومی مردم و زندگی روزمره مرتبط است، فهم و درک چشم‌انداز کلی مردم جامعه به‌وسیله ارزیابی این فضا میسر می‌شود. تعداد مخاطبان این فضا از یک‌سو و نقش غیرقابل‌انکار آن در واقعیت جامعه از سوی دیگر، موضوعی است که در صورت عدم کنترل و نظارت بر این فضا می‌تواند تبعات مختلفی را به همراه داشته باشد.
این موضوع به‌ویژه در کشور ما به‌دلیل وجود فرهنگ اصیل ایرانی و ارزش‌های دینی از یک‌سو و اغراض دشمنان برای ضربه‌زدن به افکار جامعه از سوی دیگر، حساسیت بیشتری می‌یابد. موضوعی که رهبری نیز در فرمایشات خود با اشاره به آن می‌فرمایند: «فضای مجازی به اندازه انقلاب اسلامی اهمیت دارد و عرصه فرهنگی عرصه جهاد است. اگر از فضای مجازی غافل شویم اگر نیرو‌های مؤمن و انقلابی این میدان را خالی کنند مطمئنا ضربه خواهیم خورد.»
آمار پلیس فتا از جرایم غیراخلاقی اینستاگراماگرچه از زمانی که شبکه‌های اجتماعی پای خود را به کشورمان باز کردند، پلیس فتا بار‌ها در مورد استفاده از این پیام‌رسان‌های خارجی هشدار داد و خطرات آن را به مردم گوشزد کرد، اما همچنان طبق آخرین آمار اعلام‌شده بیشترین میزان جرایم اخلاقی متعلق به اینستاگرام است!
درهمین راستا سردار وحید، رئیس پلیس فتا ضمن اعلام طرح عملیاتی پیش‌دستانه علیه جرایم اخلاقی و مغایر با شئونات اسلامی، اجتماعی و فرهنگی و دستگیری گردانندگان، مدیران و اعضای ۱۰ نشانگاه سایبری، خبر داد: «طبق بررسی‌های اخیر، اینستاگرام با بیش از ۹۱درصد، کماکان بیشترین حجم آلودگی جرایم غیراخلاقی فضای مجازی را به خود اختصاص داده است.»
وی همچنین اعلام کرد: «از ابتدای سال‌جاری تاکنون تعداد ۹۸۳۵ تارنما نیز مورد رصد عام قرار گرفت که با بررسی اطلاعاتی سایبری روی ۳۸۴۲ فقره تارنمای مشکوک تعداد ۱۷۶۵ مورد مجرمانه مشاهده گردیده و از این تعداد ۷۶۵ مورد با تذکر تلفنی و با همکاری هموطنان تمامی محتوای نامناسب مسدود گردیده و مابقی جهت سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شده است.»
تبرج و خودنمایی، بستر شکل‌گیری جرایم اخلاقیحال سؤال اینجاست شبکه‌های اجتماعی و در رأس آن اینستاگرام که بسیاری آن را سرگرمی می‌دانند، چگونه بستر را برای شکل‌گیری جرایم اخلاقی فراهم می‌کنند؟ مهدی‌رضا برنا، پژوهشگر فضای مجازی در این باره می‌گوید: «شبکه اینستاگرام مبتنی بر فرهنگ غیرایرانی به‌وجودآمده و با توجه به اینکه این شبکه مبتنی بر تصویر است، از همان ابتدا، بر مبنای تبرج و خودنمایی شکل گرفت؛ موضوعی که در فرهنگ اصیل اسلامی امری قبیح شمرده می‌شد و اکثر خانواده‌های ایرانی تمایلی به آن نداشتند؛ اما ارزش‌های این شبکه مبتنی بر خودنمایی و به‌رخ‌کشیدن بود و همین موضوع سبب شد که در گذر زمان بستر خوبی برای جرایم اخلاقی در این شبکه شکل گیرد، لذا درحال‌حاضر تعجبی ندارد که ما شاهد این باشیم که بیشترین جرایم اخلاقی در اینستاگرام اتفاق بیفتد.»
شماره تماس جهت گزارش موارد مشکوک به پلیسبااینحال علی‌رغم هشدار‌ها و انجام برخی اقدامات پیشگیرانه از سوی مسئولان، عضویت تعداد زیادی از افراد به‌ویژه نوجوانان در شبکه‌های اجتماعی به‌خصوص اینستاگرام را نمی‌توان انکار کرد. آنچه باید پذیرفت این است که در شرایط فعلی با نظارت و کنترل بر این فضا و محتوای آن دروهله اول از سوی خانواده‌ها و دروهله بعدی از سوی پلیس، تا حد زیادی می‌توان از تبعات فرهنگی و اجتماعی آن جلوگیری کرد. طبق اعلام پلیس، افراد و خانواده‌ها در صورت دیدن موارد مشکوک با شماره ۰۹۶۳۷۰ تماس بگیرند.
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند